آموزش روانشناسی و بهداشت روانی

درك رفتارهاى متفاوت زنان و مردان

بسيارى از زنان شكايت مى‏كنند كه مردها مستمع خوبى نبوده و حوصله شنيدن حرف‏هاى آنها را ندارند و با شنيدن چند كلمه به گمان اينكه همه مطلب دستگيرشان شده، براى شنيدن بقيه مطلب بى‏حوصلگى مى‏كنند و بلافاصله راه حل ارائه مى‏دهند.

مردها هم از زنان گله دارند كه مى‏خواهند آنها را كنترل كرده يا بر آنها مسلط شوند. اما به راستى در مناسبات ميان زنان و مردان واقعيت قضيه چيست؟

وقتى زنى، مردى را دوست دارد سعى مى‏كند در ترقى و پيشرفت امور به او كمك كند و در منزل اقداماتى انجام مى‏دهد تا راه ترقى شوهرش هموار شود اما مردها تصور مى‏كنند زنان بدون جهت در كارهايشان مداخله كرده و قصد كنترل آنها را دارند.

براى درك رفتار زنان و مردان بهتر است با تفاوت‏هاى ذهنى و عادات فطرى آنها آشنا شويم.

مردان براى كارآيى، قدرت و موفقيت، ارزش فراوانى قائلند. آنها همواره دست به كارهايى مى‏زنند كه توانايى و امكانات پيشرفت‏شان را افزايش داده يا تثبيت نمايد. مردان ارزش خود را با نتايج حاصله از قدرت به دست آمده مى‏سنجند و چندان به دنبال مطالب روان‏شناسى نيستند. مردها براى هدف‏شان اهميت زيادى قائل هستند. هر قدر هدف‏شان بزرگ‏تر باشد، شايستگى بيشترى را در خود احساس كرده و راضى‏تر هستند. آنان زمانى بيشتر از دستيابى به هدف احساس غرور مى‏كنند كه مستقلاً و به تنهايى اقدام كرده باشند.

توجه به روحيات مردها، به زن‏ها امكان مى‏دهد تا دلايل رفتار و عكس‏العمل‏هاى آنان را بشناسند و به علت مقاومت و تك‏روى مردان پى ببرند. زنان بايد بدانند، مردان دوست دارند مسائل‏شان را به تنهايى حل كنند لذا سعى دارند مشكلات‏شان را نزد ديگران مطرح نكرده و صحبتى از آن به ميان نياورند. مردها معتقدند وقتى فردى قادر به اجراى كارى است نشانه ضعف است از ديگران كمك بخواهد و البته مرد زمانى كه به كمك احتياج پيدا كرد سعى مى‏كند با اشخاص مورد اعتماد مشورت كند. بنابراين زن‏ها بايد توجه داشته باشند وقتى كه مردشان درخواست كمك و يارى ننموده است راهنمايى و گوشزدهاى زن ممكن است نزد مردشان مداخله محسوب شده، غرور وى را جريحه‏دار نمايد و به اعتماد به نفسش آسيب برساند.

زنان براى عشق، ارتباط، همدلى و زيبايى ارزش زيادى قائل هستند و وقت زيادى را صرف حمايت و پشتيبانى و كمك به يكديگر مى‏كنند. براى آنان رابطه و همدلى يك معيار و ارزش است.

احساس آرامش زن به روابط خوب وى با ديگران بستگى دارد. زنان دوست دارند شريك زندگى‏شان تصويرى تازه و اصلاح شده از يكى از بهترين‏ها يا يكى از صميمى‏ترين دوست‏هايشان باشد به همين دليل دل‏شان براى مردهايى كه «رازهايشان» را براى آنها برملا مى‏سازند، مى‏سوزد.

اكثر زن‏ها ترجيح مى‏دهند به فكر كارهاى شخصى و خانوادگى باشند و در مجالس شركت كنند. زندگى يكنواخت اصلاً براى آنها جالب نيست و اين امر حتى در نوع لباس پوشيدن آنها نيز تأثير مى‏گذارد و از اينكه هر روز به شكلى و رنگى لباس بپوشند لذت مى‏برند. بنابراين زن‏ها رابطه‏گرا و مردها هدف‏گرا هستند. زن‏ها روابط حمايتى را جستجو مى‏كنند و به مطالعه روان‏شناسى و شناخت احساسات و عواطف علاقه‏مندند. آنها به رشد شخصى و معنويت و هر آنچه به شيرينى و لذت زندگى‏شان كمك كند اظهار علاقه مى‏كنند و از اينكه به نيازها و عواطف ديگران توجه دارند به خود مى‏بالند اما از طرف ديگر غالب زنان تصورى از حساسيت و طرز تفكر مردان نداشته و براى ابراز علاقه و عشق به آنها پيشنهاد كمك مى‏كنند غافل از اينكه اين موضوع موجب رنجش خاطر شوهرشان شده و ممكن است آنها در خود احساس حقارت نمايند.

اگر مردى به تفاوت‏هاى خود با زنان آشنا نباشد، اغلب كمك زن باعث ايجاد دردسر و كشمكش خواهد شد. مردها بايد بدانند و بياموزند وقتى زنى صحبت مى‏كند، به دنبال راه حل مشكلات نيست چرا كه او طالب همدلى و ارتباط نزديك‏تر با شوهرش است.

زن‏ها و مردها از روش‏هاى متفاوتى براى نشان دادن گوش كردن استفاده مى‏كنند. زن‏ها در حين گوش دادن بيشتر سر تكان مى‏دهند و از كلمات «آهان» يا «خب» يا «اوهوم» استفاده مى‏كنند و مقصودشان نيز از استفاده اين كلمات اين است كه دارم به حرف‏هاى شما گوش مى‏كنم اما مردها كمتر اين حركات را انجام مى‏دهند و بيشتر زمانى كلمات مذكور را به كار مى‏برند كه بخواهند توافق خود را اعلام نمايند.

گاهى زن هنگام گفتگو توجهى به راه حل‏هاى مرد نداشته و در برابر آن مقاومت مى‏كند. در اين صورت ممكن است مرد با خود فكر كند زنش با زبان بى‏زبانى مى‏خواهد به او بفهماند كه او صلاحيت كافى ندارد. اما مردها بايد بدانند اگر زن‏ها توجهى به راه حل‏هايشان ندارند لزوما دال بر اين نيست كه اعتراض دارند بلكه چه بسا زمان ارائه راه حل از طرف مرد مناسب نباشد. در طرف مقابل زمانى كه مردى به تذكرات زنش بى‏توجهى نشان داده و در مقابل آن ايستادگى مى‏كند، زن ممكن است احساس كند مورد حمايت و اعتماد همسرش نيست. در چنين مواقعى زن بايد آگاه باشد كه حالات روحى مرد با خودش فرق مى‏كند در اين صورت آسان‏تر او را درك مى‏نمايد و تصديق مى‏كند اظهار نظر بيهوده كرده و اشتباهات شوهرش را نابه‏جا متذكر شده در صورتى كه مى‏توانست آن را به فرصت و جاى مناسب ديگرى موكول كند.

يكى از تفاوت‏هاى عمده زنان و مردان در برابر فشارهاى عصبى و روحى، نحوه برخورد آنها با مسئله است. در اين زمان‏ها مردها گوشه‏گير شده و در لاك خود فرو مى‏روند در صورتى كه زن‏ها به هيجان آمده و مشكل‏شان را مطرح و بر زبان مى‏آورند. براى دستيابى به آرامش و حالت عادى، مرد در جهت حل مشكل مى‏كوشد و زمانى كه مسئله حل شد از لاكش بيرون مى‏آيد اما زن بيشتر به همدردى نياز دارد.

وقتى مرد خسته از كار روزانه برمى‏گردد به آرامش و استراحت احتياج دارد و لذا ممكن است اخبار گوش كند يا روزنامه بخواند. خواندن روزنامه و يا گوش كردن به اخبار وسيله‏اى جهت فراموش كردن مشكلات شخصى مردان است اما اگر زنان با حالات روحى شوهران خود آشنا نباشند روزنامه خواندن آنان را بى‏اعتنايى نسبت به خود تلقى مى‏نمايند.

مردها زمانى كه زير فشار مشكلات قرار مى‏گيرند در خود فرو مى‏روند و تمام نيرويشان را مصروف حل مشكل مى‏نمايند. آنان آنقدر در مسائل و مشكلات‏شان غرق مى‏شوند كه شايد ساير مسائل را فراموش كنند. آنان گاهى غافل مى‏شوند از اينكه شايد ديگر اعضاى خانواده‏شان هم مشكلاتى داشته باشند و اين وضع براى زن قابل درك و تحمل نيست. اگر مردى بداند حالت انزواى او چقدر به روحيه همسرش صدمه مى‏زند سعى خواهد كرد در اين موقعيت با همدردى و توجه، از اين احساس همسرش جلوگيرى كند. گاهى مردها فكر مى‏كنند زمانى كه همسرشان از مشكلات‏شان حرف مى‏زنند منظورشان اين است كه آنها را مسئول مشكلات ايجادشده بدانند در صورتى كه هدف از طرح مطلب و مسائل توسط زنان، رسيدن به آرامش است. مردها فقط به دو دليل در مورد مشكلات‏شان با ديگران صحبت مى‏كنند؛ اول وقتى كسى را مقصر مى‏دانند و مى‏خواهند او را سرزنش كنند و دوم وقتى كه در جستجوى راه حل مسئله‏اى باشند. بنابراين صحبت‏هاى زن را نيز به همين منوال تعبير مى‏نمايند حال آنكه غالبا تعبيرشان نادرست بوده و نظر همسرشان غير از آن است.